Słowenia: Brak chętnych na dotacje za loty

Od upadku Adria Airways w 2019 roku, Słowenia posiada najgorszy w Unii Europejskiej wskaźnik dostępności transportem lotniczym. Kolejne rządy walczą o przyciągnięcie do Lublany, za pomocą dotacji, zagranicznych przewoźników. Wysiłki słoweńskich władz centralnych i operatora portu (Fraport) nie przynoszą zamierzonego efektu – wyniki pasażersko-operacyjne maleją. W zeszłym roku lublański port obsłużył zaledwie 1,4 miliona pasażerów; ubiegłoroczny wynik był gorszy od rekordowego rezultatu z 2018 roku, kiedy doliczono się 1,8 miliona podróżnych.

Brak chętnych

Słoweński resort infrastruktury stara się poprawić wskaźnik łączności lotniczej bałkańskiego państwa, lecz kolejne przetargi na dopłaty do lotów nie przybliżą zamierzonego efektu. Niski popyt i mała popularność Lublany (Zagrzeb podbiera pasażerów) wywołują niechęć linii lotniczych do uruchamiania lotów do portu im. Jože Pučnika. Mimo to władze Słowenii nieustająca ogłaszają kolejne przetargi na dopłaty do połączeń lotniczych.

Ostatni taki przetarg ogłoszono we wrześniu, a kilka dni temu upłynął termin na składanie ofert. Jak w poprzednich przypadkach – żaden operator lotniczy nie złożył ważnej oferty na zachęty za wprowadzenie nowych, regularnych połączeń z lotnisk w tym kraju (głównie z Lublany). Ministerstwo Infrastruktury wyasygnowało na ostatni przetarg 1,35 miliona euro, podczas gdy w latach 2026-2027 finansowanie miało być wzmocnione dodatkowymi środkami w kwocie 1,2 miliona euro rocznie. Do tej pory – jak wskazuje portal „Ex-Yu Aviation” – Słowenia zawarła umowy z liniami lotniczymi o wartości dwa miliony euro, z czego w poprzednich ośmiu przetargach, z których pięć zakończyło się sukcesem, wypłacono tylko 670 tysięcy euro.

Nowe zasady

Ostatni przetarg miał inne niż dotychczas zasady. Przewoźnicy mieli być beneficjentami dotacji pokrywającymi do 50 proc. opłat lotniskowych przez maksymalnie dwa lata od momentu rozpoczęcia działalności przewozowej. Koszty kwalifikowane obejmowały opłaty za lądowanie, start, parkowanie, obsługę pasażerów i obsługę naziemną na słoweńskich lotniskach. W przeciwieństwie do bezpośrednich zniżek, przewoźnicy musieliby najpierw uiścić pełną opłatę lotniskową, a następnie otrzymać zwrot kosztów – po przedstawieniu stosownych faktur.

Wnioski ofertowe musiały zawierać szczegółowy biznesplan, który zilustrowałby, że dana trasa lotnicza może stać się rentowna po okresie dotacji. Plan ten miał zawierać przewidywane prognozy wolumenu pasażerskiego i rentowności. W przypadku braku biznesplanu, przewoźnicy musieliby złożyć wiążące, pisemne oświadczenie, w którym zobowiązaliby się do obsługi trasy co najmniej tak długo, jak trwa okres pomocy finansowej rządu, czyli przez nie więcej niż dwa lata.

Operatorzy byliby upoważnieni do realizacji lotów na poszczególnych trasach sezonowo, pod warunkiem przestrzegania złożonego planu biznesowego. We wniosku ofertowym musiałaby być jasno stwierdzona maksymalna cena biletu w jedną stronę, w klasie ekonomicznej (bez podatków i opłat za bagaż). Słoweńskich dotacji nie można byłoby łączyć z dotacjami innych państw dla tej samej trasy, a jeśli linie lotnicze zaprzestałyby świadczenia lotów, bez wywiązania się ze swoich zobowiązań, publiczne wsparcie finansowe musiałoby zostać zwrócone w całości.